İş kazaları, çalışma hayatının önemli bir parçasıdır ve her yıl yüzlerce işçi bu tür kazalarla karşı karşıya kalmaktadır. Çalışanların sağlığı ve güvenliği, işverenlerin yasal sorumlulukları arasında yer alırken, kazaların ardından ortaya çıkan hak arayışları da oldukça önemlidir. Peki, bir iş kazasında işçi şikayetçi olursa ne olur? İşte bu soruya dair detaylı bir açıklama.
İş Kazası Nedir?
İş kazası, işyerinde çalışırken meydana gelen ve işçinin bedensel ya da ruhsal zarar görmesine neden olan her türlü olayı ifade eder. Bu kazalar, işyerinde yapılan işin doğası gereği ortaya çıkabileceği gibi, işverenin ihmalinden ya da çalışanların güvenliğine yönelik eksikliklerden dolayı da meydana gelebilir.
İş kazaları, çalışanların yaşamını ve sağlığını tehdit ettiği için, hem işçinin hem de işverenin hakları ve sorumlulukları oldukça önemlidir. Peki iş kazasında işçi şikayetçi olursa, yani işçi zarar gördüğünü düşünerek şikayet yoluna giderse, neler yaşanır?
İşçi Şikayetçi Olursa Ne Olur?
İş kazasında işçi, kazanın ardından şikayetçi olma hakkına sahiptir. Bu şikayet, çeşitli sebeplerle yapılabilir ve farklı sonuçlar doğurabilir. İşçinin şikayetçi olması, yasal sürecin nasıl ilerleyeceğini belirler. İşte işçi şikayetçi olduğunda gerçekleşebilecek bazı durumlar:
1. İşçi Sağlık Raporu Alarak Tıbbi Değerlendirme Yapabilir
İlk adım olarak, iş kazası geçiren işçi, bir sağlık kuruluşuna başvurarak tedavi olmalı ve kazanın ciddiyetine göre rapor almalıdır. Bu rapor, kazanın iş kazası olarak kabul edilmesi açısından önemlidir. Şikayetçi olmak isteyen bir işçi, iş kazası sonrasında hastaneye başvurmak ve kazaya dair rapor almak durumundadır.
2. Çalışan İş Güvenliği ve Sağlığı Kanunu’na Göre Hak Arayabilir
İşçi şikayetçi olduğunda, iş kazasının meydana geldiği koşulları incelemek için İş Teftiş Kurulu devreye girebilir. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na bağlı iş müfettişleri, işyerini denetler ve iş güvenliği ihlalleri olup olmadığını araştırır. İş kazasında işçi, eğer ihmal veya kusurlu bir durum varsa, işyerini ve işverenini şikayet edebilir.
3. İşçi, Tazminat Hakkı Talep Edebilir
İş kazasında işçi, yaralanmışsa ve kaza işverenin kusurundan kaynaklanıyorsa, tazminat talebinde bulunma hakkına sahiptir. İşçi, işverenin sorumluluğu altında olan güvenlik önlemlerinin eksik olduğunu veya kazaya yol açacak bir durumun varlığını iddia edebilir. Bu durumda, işçi, işyerine karşı maddi tazminat davası açabilir. Ayrıca, iş kazasından dolayı sürekli iş göremezlik durumu söz konusuysa, SGK’dan da iş göremezlik tazminatı talep edilebilir.
4. İşverenin Sorumluluğu ve Yasal Yükümlülükleri
İş kazasında işçi şikayetçi olduğunda, işverenin sorumluluğu devreye girer. İşveren, çalışanlarının iş güvenliği konusunda gerekli tedbirleri almakla yükümlüdür. Eğer işveren, gerekli önlemleri almadığı için kaza meydana gelmişse, işçi hem işverenden hem de ilgili yasal mercilerden şikayetçi olabilir. İşverenin kusurlu olduğu durumlarda, hem maddi hem de manevi tazminat davaları söz konusu olabilir.
5. İşçinin İhbar ve Kıdem Tazminatını Alması
Eğer iş kazası nedeniyle işçi işini kaybetmişse veya çalışamayacak duruma geldiyse, ihbar ve kıdem tazminatı alabilir. İşçi, iş kazasından dolayı haklarının zedelendiğini düşünüyorsa, kıdem ve ihbar tazminatı talep edebilir. Ayrıca, işyerinde çalışmaya devam edemeyen işçi, iş kazası sonrası işsizlik sigortasından da faydalanabilir.
6. Ceza Davası ve Hapis Cezası Riski
Eğer iş kazası işverenin ağır ihmali sonucu meydana gelmişse, işveren hakkında ceza davası açılabilir. İş güvenliğine dair gerekli önlemleri almayan işverenler, Türk Ceza Kanunu’na göre ceza sorumluluğu taşıyabilirler. Bu durumda işveren, mahkemeye çıkabilir ve belirli bir ceza alabilir. İş kazasında şikayetçi olan işçi, işverenin sorumluluğuna dair suç duyurusunda bulunabilir.
Şikayet Sonrası Yasal Süreç
İş kazasında işçi şikayetçi olduğunda, bu sürecin yasal zeminde nasıl işleyeceğini bilmek oldukça önemlidir. İşçinin şikayetçi olması, olayın adli mercilere taşınmasını sağlayabilir. Bu aşamada, işçi aşağıdaki adımları takip edebilir:
- İhbar: İşçi, kazanın ardından en kısa süre içerisinde işverene durumu bildirmelidir. İş kazası bildirimi, SGK’ya yapılmalıdır.
- Şikayet: Çalışan, işyerindeki güvenlik ihlalleri nedeniyle işvereni Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na şikayet edebilir.
- Dava: İşçi, tazminat talep ediyorsa, işverene karşı hukuki süreç başlatabilir. İlgili dava, iş mahkemesinde açılacaktır.