İş hayatında, çalışanların iş sözleşmesini kendi isteğiyle feshetmesi genellikle kıdem tazminatına hak kazanılamayacağı anlamına gelir. Ancak Türkiye İş Kanunu’nda belirli şartlar altında, kendi isteğiyle işten ayrılan bir çalışanın da tazminat hakkı doğabilir. Peki, bu şartlar nelerdir? Kaç yıl çalıştıktan sonra kendi isteğinizle ayrıldığınızda kıdem tazminatı alabilirsiniz? İşte merak edilen tüm detaylar:
Kendi İsteğiyle Ayrılmada Tazminat Şartları
Kendi isteğiyle işten ayrılan bir çalışanın kıdem tazminatı alabilmesi için aşağıdaki durumların gerçekleşmesi gerekir:
1. Emeklilik Şartlarının Sağlanması (15 Yıl ve 3600 Gün Primi)
Çalışanlar, emeklilik için gereken yaşı doldurmasa bile, 15 yıl sigortalılık süresi ve en az 3600 prim günü şartını yerine getirdiklerinde kendi isteğiyle işten ayrılabilir ve kıdem tazminatı alabilir. Ancak bu durum, yalnızca 8 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı olanlar için geçerlidir.
- Başvuru Süreci: Çalışan, Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan (SGK) “kıdem tazminatı yazısı” alarak işverene ibraz etmelidir.
2. Evlenme Nedeniyle Ayrılma (Kadın Çalışanlar İçin)
Kadın çalışanlar, evlilik tarihinden itibaren bir yıl içinde işten ayrıldıklarında kıdem tazminatı hakkına sahiptir. Bu hak, İş Kanunu’nun 14. maddesi ile düzenlenmiştir.
- Dikkat Edilmesi Gerekenler: Kadın çalışanın bu hakkı kullanabilmesi için evlilik belgesi ile birlikte işverene yazılı bir dilekçe sunması gerekir.
3. Askerlik Nedeniyle Ayrılma (Erkek Çalışanlar İçin)
Erkek çalışanlar, askerlik hizmetini yerine getirmek amacıyla işten ayrıldıklarında kıdem tazminatı hakkına sahiptir. Ancak bu durum, askerlik hizmetine başlamadan hemen önce geçerlidir.
4. Sağlık Nedenleri
Çalışanın mevcut işte çalışmasının sağlık sorunlarına yol açtığı, resmi bir sağlık raporuyla belgelenirse, çalışan kendi isteğiyle işten ayrılarak kıdem tazminatı alabilir.
5. Haklı Fesih Hakkı
Çalışanın, işverenin kanuna aykırı davranışları veya kötü niyetli uygulamaları nedeniyle iş sözleşmesini haklı nedenle feshetmesi durumunda da tazminat hakkı doğar. Örnekler arasında ücretin ödenmemesi, mobbing, iş güvenliği önlemlerinin alınmaması yer alır.